Art. 190a Kodeks karny
§ 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.
§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Stalking to uporczywe nękanie emocjonalne, obsesyjna fascynacja. Stalking przede wszystkim jest wielokrotną, powtarzającą się próbą nawiązania kontaktu z ofiarą w sposób bezpośredni lub za pomocą telefonu czy Internetu.
Nękanie musi wywrzeć skutek w postaci poczucia uzasadnionego zagrożenia u ofiary, to znaczy takiego, które w odczuciu ofiary jest uznawane za realne – groźby możliwe do spełnienia.
Przestępstwo stalkingu może przybrać dwa rodzaje:
1/ Uporczywe nękanie
– np. bardzo częste telefony, maile, smsy, listy anonimowe,
– nachodzenie w domu, 'wystawanie’ pod domem, w miejscu pracy itp.,
– nachodzenie rodziny ofiary,
– śledzenie,
– pozostawianie prezentów,
– grożenie próbą samobójczą
2/ Kradzież tożsamości
-czyli wykorzystywanie wizerunku przez podszycie się pod ofiarę (np. umieszczanie na profilu społecznościowym ofiary nieprawdziwych treści);
– użycie wizerunku ofiary na własnym portalu społecznościowym i 'podszywanie’ się pod nią,
– może przybierać także formę zamawiania na koszt ofiar różnych niechcianych towarów i usług, dokonywane albo w celu złośliwego dokuczenia, albo dyskredytacji.
Przestępstwo tzw. stalkingu występuje najczęściej w kontekście rodzinnym i partnerskim. Może ono również wystąpić w środowisku pracy czy stosunkach sąsiedzkich.
Aby dane zachowanie mogło być uznane za stalking, nie wymaga się aby zachowanie stalkera niosło ze sobą element agresji. Bez znaczenia pozostaje również fakt czy sprawca kieruje się żywionym do pokrzywdzonego uczuciem miłości, nienawiści, złośliwością czy chęcią zemsty. Decydujące znaczenie dla bytu przestępstwa stalkingu będzie subiektywne odczucie zagrożonego i uporczywość działania sprawcy.
Zachowanie stalkera musi więc być: świadome, celowe, złośliwe, uporczywe – długotrwałe i intensywne (jednak prawo nie określa dokładnie ile to czasu i jaka jest wymagana intensywność działań).
W jaki sposób bronić się przed stalkingiem?
– Wyraź swój sprzeciw w stosunku do osoby nękającej. Pokaż, że nie życzysz sobie żadnych kontaktów z jej strony,
– Nie odpisuj na wiadomości, nie odbieraj telefonu,
– Zbieraj dowody. Zachowaj wszelki wiadomości sms, e-mial, wiadomości wysyłanych za pomocą portali społecznościowych, nagrywaj rozmowy, zbieraj listy, mów o całym zajściu świadkom,
– O każdym incydencie powiadamiaj policję,
– Skorzystaj z pomocy radcy prawnego,
– Złóż zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa
Przestępstwo nękania jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego, co oznacza, że do wszczęcia postępowania konieczne będzie zawiadomienie organów ścigania przez osobę pokrzywdzoną. Skazując za przestępstwo stalkingu sąd może nałożyć na stalkera zakaz zbliżania się, zakaz kontaktu czy przebywania w bezpośrednim otoczeniu pokrzywdzonego.
Jeżeli osoba nękająca rozpowszechnia informacje nieprawdzie, naruszające dobre imię ofiary, wizerunek czy dopuszcza się naruszenia tajemnicy korespondencji, można wystąpić na drogę postępowania cywilnego z żądaniem zaniechania powyższych działań. Dobra osobiste człowieka pozostają pod szczególna ochroną prawa cywilnego.
Radca prawny
Alicja Kaszta
tel.: 608 436 324
