Wesele vs. Koronawirus. Jak poradzić sobie z zaliczką, zadatkiem i zawartymi umowami? Czyli o co chodzi z niewykonaniem umowy

Dni spędzone na kwarantannie powoli gubią się w rachubie. Jednak, co z planami ślubnymi? Z zawartymi umowami, zaliczkami, zadatkiem? Czy zabawa weselna ominie nowożeńców i ich gości?

Niewykonanie umowy, a siła wyższa

Co do zasady, za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego dłużnik zobowiązany jest do poniesienia odpowiedzialności, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Co w takiej sytuacji z restauracjami, które na mocy Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego zakazane mają prowadzenia działalności – oczywiście jedynie na jakiś czas – z uwagi na COVID-19 musi obawiać się jakiejkolwiek odpowiedzialności?

Całe szczęście, w polskim orzecznictwie oraz w doktrynie wprowadzony taki termin jak „siła wyższa”, – czym jest, wyjaśnię w kolejnym akapicie – która pozwoli na ochronę i zabezpieczenie danej restauracji.

Siła wyższa to zdarzenie zewnętrzne, niemożliwe do przewidzenia, którego skutkom nie można zapobiec.

Do przykładów siły wyższej najczęściej zaliczyć można działania sił przyrody takie jak: powodzie, pożary o dużych rozmiarach, wybuchy wulkanów, trzęsienia ziemi czy epidemie, niecodzienne zachowania zbiorowości takie jak: strajki generalne, zamieszki, działania oraz działania władzy państwowej takie jak: zakazy eksportu i importu, blokady granic, blokady portów.

Mając na uwadze powyższe przypadki, można uznać, iż wystąpienie pandemii koronawirusa i wprowadzenie przez władzę czasowego zakazu prowadzenia określonych rodzajów działalności jest siłą wyższą.

Niewykonanie w ustalonym terminie umowy przez restaurację, fotografa, zespół, kamerzystę z powodu siły wyższej prowadzi do braku ich odpowiedzialności wobec nowożeńców za powstałe z tego powodu szkody, czyli w żaden sposób nie można przypisać im winny, jak również wyłączona jest ich odpowiedzialność na zasadach ogólnych. Uważać jednak trzeba na zapisy zawarte w umowie, a także na treściwe rozpoznanie różnicy między szkodą a siłą wyższą.

Co więcej, żadne kary umowne nie mogą zostać naliczone, które zostały przewidziane w umowie, a nawet nie można żądać odszkodowania, jednak można żądać wykonania umowy po ustaniu siły wyższej. Niemniej jednak, przypadków może być wiele i nad każdym należy się pochylić w odpowiedni dla niego sposób w oparciu o to, o czym pisałam wcześniej, czyli czy istnieje związek między szkodą a siłą wyższą i w oparciu o treść umowy.

Spokojną głowę może mieć również Para Młoda, ponieważ aktualna sytuacja o charakterze siły wyższej dotyczy także ich tzn., że również oni nie mogą podnieść odpowiedzialności wobec restauracji, hotelu, kamerzysty, fotografa itd. w związku z tym, że ich ślub i wesele nie może się odbyć.

Umowa ślubna a jej rozwiązanie

Co do zasady, wystąpienie siły wyższej nie prowadzi do wygaśnięcia, rozwiązania, wypowiedzenia czy nieważności umowy – chyba, że co innego wynika z zawartych w niej zapisów. Wykonanie umowy jest wciąż możliwe, ale występują chwilowe przeszkody. Tym samym umowy powinny dojść do skutku po ustaniu siły wyższej.

Jednak, jeśli taka forma kontynuowania współpracy nie jest odpowiednia dla żadnej ze stron, można taką umowę rozwiązać za porozumieniem.

Zaliczka i zadatek

Wykonanie umowy po ustaniu siły wyższej wg stron nie ma racji bytu i dochodzi do rozwiązania umowy. Ale co z zaliczką i zadatkiem?

Na uwagę zasługują przepisy Kodeksu Cywilnego odnośnie do zadatku: W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.

Wynika z tego, iż rozwiązanie umowy z powodu koronawirusa powoduje zwrot wpłaconego zadatku.

W kwestii zaliczki nie jest jednak tak łatwo z racji na brak precyzyjnych przepisów Kodeksu Cywilnego. Jednakże, biorąc pod uwagę okoliczności, czyli wspomnianą siłę wyższą oraz fakt, iż Pary Młode występują w relacjach z wykonawcami jako konsumenci, zaliczka powinna być zwrócona.

Kierunek wyjścia z tarapatów

Z każdej sytuacji można znaleźć wyjście, a zachowanie spokoju oraz brak paniki jest jak najbardziej wskazany. Mając na uwadze, iż obie strony są w tej sytuacji poszkodowane, zarówno Para Młoda jak i restauracje, kamerzyści oraz cała reszta „gwardii weselnej” oraz z pewnością każdemu będzie zależało na wykonaniu umowy, a najlepszym wyjściem będzie współpraca dla wspólnego dobra. Profesjonalne zachowanie ze strony usługodawców oraz szczypta dobroci oraz wzajemnego zrozumienia może okazać się kluczem do wyjścia z tej trudnej sytuacji.

Nie zapomnijcie jednak o właściwych aneksach do zawartych wcześniej umów! ?

Studentka Prawa Uniwersytetu Opolskiego

Monika Mielnik

kancelaria@kasztajanikowska.pl

Tagi: