Decyzja o rozwodzie nigdy nie jest łatwa, a gdy w grę wchodzą dzieci, staje się jeszcze bardziej skomplikowana. W polskim prawie rozwód nie ogranicza się jedynie do formalnego zakończenia małżeństwa. Gdy małżonkowie posiadają wspólne dzieci, sąd musi podjąć szereg decyzji dotyczących ich dalszego funkcjonowania w życiu dziecka. Poniżej wyjaśniamy, jak przebiega rozwód, gdy są dzieci, i co należy wziąć pod uwagę, planując lub prowadząc postępowanie rozwodowe.
Rozwód a dzieci – co bierze pod uwagę sąd?
Zgodnie z art. 56 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, sąd może orzec rozwód, jeżeli nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego. Jeśli jednak małżonkowie posiadają wspólne małoletnie dzieci, sąd nie ograniczy się do analizy samego rozkładu pożycia.
Konieczne będzie ustalenie:
- komu powierzy wykonywanie władzy rodzicielskiej,
- z kim dziecko będzie mieszkać na stałe,
- w jakim zakresie i w jakiej formie drugi rodzic będzie utrzymywać kontakty z dzieckiem,
- jak będzie wyglądał obowiązek alimentacyjny.
Te kwestie są obligatoryjne i nie mogą zostać pominięte. Sąd może zaakceptować wspólny plan wychowawczy opracowany przez rodziców lub samodzielnie rozstrzygnąć, kierując się dobrem dziecka.
Rozwód a małe dzieci – jak wygląda postępowanie i co warto wiedzieć?
W przypadku małych dzieci, sąd jeszcze wnikliwiej przygląda się warunkom, jakie zapewnia każdy z rodziców. Dzieci w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym wymagają stałej opieki i dużego zaangażowania czasowego, dlatego istotna będzie analiza sytuacji zawodowej, mieszkaniowej i emocjonalnej rodziców.
Często w takich sprawach sąd korzysta z opinii Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów (OZSS), którzy dokonują obserwacji dziecka i rodziców. Ich ocena pomaga w ustaleniu, z kim dziecko będzie czuło się bezpieczniej i stabilniej.
Rozwód a dwójka dzieci – jak sąd rozstrzyga o opiece, kontaktach i alimentach?
Gdy rodzice mają dwójkę dzieci, sąd rozpatruje sytuację każdego dziecka indywidualnie. Choć z reguły nie rozdziela się rodzeństwa, to zdarza się, że dzieci trafiają pod opiekę różnych rodziców, jeśli przemawia za tym ich dobro (np. silniejsza więź emocjonalna z jednym z rodziców, potrzeby edukacyjne lub zdrowotne).
W przypadku dwójki dzieci sąd:
- oddzielnie ustala wysokość alimentów na każde z dzieci,
- określa kontakty drugiego rodzica z każdym dzieckiem,
- może orzec opiekę naprzemienną (jeśli rodzice są w stanie współpracować).
Rozwód, gdy dzieci są pełnoletnie – czy sprawa wygląda inaczej?
Jeśli dzieci osiągnęły pełnoletność, sąd nie rozstrzyga o władzy rodzicielskiej ani kontaktach z dzieckiem. Jednak to nie znaczy, że temat alimentów przestaje istnieć. Pełnoletnie dziecko może nadal mieć prawo do alimentów, jeśli kontynuuje naukę i nie jest jeszcze samodzielne finansowo.
W takim przypadku to dziecko samodzielnie dochodzi roszczenia alimentacyjnego od rodzica. Sprawa alimentów dla pełnoletnich dzieci nie jest już elementem sprawy rozwodowej, ale może być kontynuowana w odrębnym postępowaniu.
Opieka nad dziećmi po rozwodzie – kto podejmuje decyzję?
Po rozwodzie sąd może:
- pozostawić pełną władzę rodzicielską obojgu rodzicom,
- ograniczyć władzę jednemu z rodziców (np. tylko do istotnych spraw dziecka),
- powierzyć pełną władzę jednemu rodzicowi, a drugiemu ją odebrać.
W praktyce najczęściej dochodzi do ograniczenia władzy jednego z rodziców, przy jednoczesnym pozostawieniu mu prawa do współdecydowania w najważniejszych sprawach, takich jak wybór szkoły, leczenie czy wyjazd za granicę.
Sąd może uwzględnić plan wychowawczy, jeśli zostanie przedstawiony przez rodziców. Plan powinien regulować kwestie opieki, kontaktów, podziału czasu z dzieckiem oraz zasad podejmowania decyzji.
Alimenty, kontakty, miejsce zamieszkania – najważniejsze kwestie przy rozwodzie z dziećmi
Każdy rozwód z dziećmi wiąże się z koniecznością uregulowania trzech podstawowych kwestii:
- Miejsce zamieszkania dziecka – sąd wskazuje, przy którym z rodziców dziecko będzie mieszkać na stałe.
- Kontakty z drugim rodzicem – mogą być uregulowane bardzo szczegółowo (np. co drugi weekend, ferie, święta), albo bardziej ogólnie.
- Alimenty na dziecko – ustalane zgodnie z art. 135 KRO, czyli w oparciu o usprawiedliwione potrzeby dziecka oraz możliwości zarobkowe rodzica zobowiązanego.
Wysokość alimentów może być uzgodniona wspólnie przez rodziców lub ustalona przez sąd. Należy pamiętać, że alimenty nie są zależne od kontaktów z dzieckiem – brak spotkań nie zwalnia z obowiązku łożenia na jego utrzymanie.
Porada prawna przy rozwodzie z dziećmi – kiedy warto skorzystać z pomocy adwokata?
Rozwód to nie tylko kwestia emocjonalna, ale przede wszystkim prawna. W sprawach, gdzie w grę wchodzą dzieci, sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej. Profesjonalna porada prawna pozwala:
- przygotować się do rozprawy rozwodowej,
- opracować plan wychowawczy,
- ustalić realną wysokość alimentów,
- zadbać o interesy dziecka,
- zabezpieczyć prawa rodzica do kontaktu i decydowania o sprawach dziecka.
W przypadku konfliktu między rodzicami, adwokat może również reprezentować klienta w mediacjach lub postępowaniu przed sądem, pomagając skutecznie dochodzić swoich praw.
Rozwód, gdy są dzieci, to skomplikowany proces, który wymaga uwagi, wiedzy i rozwagi. Kluczowe jest dobro dziecka i jego stabilność po rozstaniu rodziców. Dlatego tak ważne jest, by podejść do sprawy odpowiedzialnie i skorzystać z pomocy doświadczonego adwokata, który pomoże przejść przez ten proces z poszanowaniem praw wszystkich zaangażowanych stron.
Potrzebujesz pomocy prawnej podczas rozwodu? Skontaktuj się z naszą kancelarią – pomożemy Ci ocenić sytuację i podjąć odpowiednie kroki prawne.
